Siyosat Elektr energiyasÍ hám tábiyiy gazden pAydalanÍwdÍń bazalÍq normalarÍ

Elektr energiyasÍ hám tábiyiy gazden pAydalanÍwdÍń bazalÍq normalarÍ

9
Elektr energiyasÍ hám  tábiyiy gazden pAydalanÍwdÍń  bazalÍq normalarÍ

 Mámleketimizde janılǵı-energetika resurslarınan nátiyjeli paydalanıw, olardı talan-taraj etiw jaǵdaylarınıń aldın alıw hám tarawǵa investiciyalardı tartıw arqalı bazar mexanizmlerin engiziwde sistemalı jumıslar ámelge asırılmaqta. Elimizde energoresurslardan aqılǵa uǵras paydalanıwdı támiyinlew maqsetinde usı jıldıń 16-aprelinde “Janılǵı-energetika tarawında bazar mexanizmlerin engiziwdiń qosımsha ilajları haqqında”ǵı 204-sanlı Ózbekstan Respublikası Ministrler Kabinetiniń qararı qabıl etildi. Usı qarar qarıydarlardı janılǵı-energetika ónimleri menen isenimli túrde támiyinlew, xalıqtıń jasaw úylerinde qayta tikleniwshi energiya derekleri ornatılıwın hám energiyanı únemlewshi texnologiyalardı keń túrde engiziliwin xoshametlew, janılǵı-energetika resursları bahaları qáliplesiwin basqıshpa-basqısh bazar principlerine ótkeriwdi dawam etiwge xızmet etedi. Usı qarar menen energoresurslar menen baylanıslı bir qatar jańalıqlar engizilmekte. Ásirese:
1. Xojalıq tutınıwshıları ushın sociallıq normalar belgilendi.
 Qarar menen, 1-maydan baslap xojalıq tutınıwshıları (xalıq xojalıǵı) ushın tómendegi sociallıq (bazalıq) normalar kirgiziledi:
elektr energiyası - ayına 200 kVtqa shekem;
 tábiyiy gaz (mart-oktyabr aylarında) - ayına 100 kubometrge shekem;
 tábiyiy gaz (noyabr-fevral aylarında) - ayına 500 kubometrge shekem.
 Geografiyalıq hám klimat shárayatların esapqa alǵan halda, Qaraqalpaqstan Respublikası hám Xorezm wálayatında ısıtıw máwsimi respublikanıń basqa aymaqlarınan ayırmashılıqlı túrde oktyabr-fevral ayları dep belgilendi.
2. 2024-jıl 1-maydan baslap jańa tarifler kúshke kiredi.
Elektr energiyasın xojalıq tutınıwshılar ushın tarifler (1 kVt ushın):
 -200 kVtqa shekem - 450 sum;
-201 kVttan 1000 kVtqa shekem-900 sum;
-1001 kVttan 5000 kVtqa shekem-1350 sum;
 -5001 kVttan 10 000 kVtqa shekem- 1575 sum;
 -10 001 kkVttan keyin-1800 sum.
Awqat tayarlaw ushın oraylasqan halda elektr plitaları menen úskenelengen kóp qabatlı úy-jaylar hám jataqxanalarda jasawshı xojalıq tutınıwshıları belgilengen tariflerdiń 50% muǵdarında tólewdi dawam etedi.
Esap-kitaplarǵa bola bir úyde 11 túrdegi elektr úskeneleri isletilgen jaǵdayda bir ayda ortasha 180 kVt energiya sarplanadı.
 Tábiyiy gaz ushın:
Ísıtıw máwsiminde - noyabr-fevral aylarında xalıq úyleri ushın tábiyiy gaz tarifleri (1 kubometr ushın ayına):
 -500 kubometrge shekem-650 sum;
 -501 kubometrden 2500 kubometrge shekem-1500 sum;
 -2501 kubometrden 5000 kubometrge shekem-1950 sum;
 -5001 kubometrden 10 000 kubometrge shekem-2275 sum;
 -10 001 kubometrden keyin-2600 sum.
Esap-kitaplarǵa qaraǵanda  bir úyde bir ayda ortasha 500 kub/metr tábiyiy gaz isletiledi.
Mart-oktyabr aylarında:
 -100 kubometrge shekem-650 sum;
 -101 kubometrden 2500 kubometrge shekem-1500 sum;
 -2501 kubometrden 5000 kubometrge shekem-1950 sum;
 -5001 kubometrden 10 000 kubometrge shekem-2275 sum;
 -10 001 kubometrden keyin-2600 sum.
 3. Xalıqqa paydalanılǵan gaz hám elektr haqqındaǵı maǵlıwmatlar hár ayda jiberiledi. 2024-jıl 1-iyunnan baslap paydalanılǵan elektr energiyası hám tábiyiy gaz boyınsha aylıq maǵlıwmat «bazalıq norma» hám onnan artıq kólemler kesiminde tutınıwshılarǵa jiberiledi.
 4. Mútáj shańaraqlarǵa normadan artıq isletilgen elektr hám gaz ushın pul beriledi.
Ísıtıw máwsiminde (noyabr-fevral aylarında) mútáj shańaraqlarǵa tómendegi kompensaciyalar beriledi:
- noyabrde 270 mıń sum muǵdarında bir mártelik materiallıq járdem;
- elektr hám gaz boyınsha bazalıq normadan asqan bahalar ortasındaǵı parq kompensaciya etip beriledi:
 gaz ushın-ayına bazalıq normadan artıq paydalanılǵan 250 kub metrge shekem;
elektr ushın ayına bazalıq normadan artıq paydalanılǵan 150 kVt saatqa shekem.
 Qaraqalpaqstan Respublikası hám Xorezm wálayatlarındaǵı mútáj shańaraqlar ushın tólemler oktyabr ayınan baslap tólenedi.
Mútáj shańaraqlar sıpatında “Sociallıq qorǵaw birden-bir reestri” sistemasına kirgizilgen shańaraqlar túsiniledi. “Máhálle jetiligi” tárepinen birden-bir reestrge kirmegen mútáj shańaraqlardıń qosımsha dizimi qáliplestiriledi.
Rayon (qala) hákimlikleri hám máhálleler kesimindegi mútáj shańaraqlardıń qosımsha dizimine ózgeris kirgiziwi múmkin.
 5. Mútáj shańaraqlar kompensaciya alıw ushın “Insan” sociallıq xızmetler orayına múrájat etiwi kerek.
Kompensaciya alıwshı mútáj shańaraqlar noyabr-mart aylarında (hár aydıń 15-sánesine shekem) “Insan” sociallıq xızmetler orayları yamasa máhállelerde iskerlik júrgiziwshi sociallıq xızmetkerlerge múrájat etedi.
Bunda, arzada pasport maǵlıwmatları, abonent sanı hám telefon nomeri kórsetiledi. Arza berilgen aydıń 27-sánesine shekem «Aymaqlıq elektr tarmaqları» AJ, «Aymaqgaztámiynat» AJ menen birgelikte úyreniledi.
Úyreniw nátiyjesi tiykarında kom-pensaciya pulları arza berilgen aydan keyingi aydıń 27-sánesine shekem mútáj shańaraqlardıń plastik kartasına ótkerip beriledi.
 6. Plastik kartası bolmaǵan mútáj shańaraqlarǵa karta biypul ashıp beriledi.
Hákimlikler «Xalıq bank»i menen birgelikte Sociallıq qorǵaw milliy agentligi tárepinen usınılǵan dizimge muwapıq 2024-jıl 1-noyabrge shekem bank plastik kartası bolmaǵan mútáj shańaraqlar wákiline biypul tiykarda plastik kartalar ashıp beriliwin támiyinleydi.