QUTÍRÍW-INSAN SALAMATLÍǴÍNA QANSHELLI DÁREJEDE QÁWIPLI?
Qutırıw-kesellikler arasında eń qáwipli, virus qozǵatatuǵın, nerv sistemasınıń kúshli zıyanlanıwı menen keshetuǵın hám aqıbetinde ólim menen baylanıslı bolǵan jaǵdaydı keltirip shıǵaratuǵın júdá qáwipli juqpalı kesellik bolıp esaplanadı.
- Kópshilik jaǵdaylarda qutırıw keselligi qańǵımay (iyesiz) haywanlarda ushırasadı.
- Qutırǵan haywanlardıń belgileri-awzınan silekey aǵıwı, kózi qızarıwı, hátteki óz iyesin tanımawı hám suwdan qorqıw jaǵdayında boladı.
- Qutırıwǵa shalınǵan haywanlar (iyt, pıshıq, qara mal, qasqır, túlki, porsıq h.t.b) adamdı tislewi, tırnawı hám jaraqatlanǵan terige kóz, murın, awız, tamaq silekey qabatlarına kesellikke shalınǵan haywannıń silekeyi túsiwi nátiyjesinde ol adamǵa juǵadı.
- Adam organizminde qutırıw virusi túsiwi menen kesellik birden baslanbaydı, keselliktiń jasırın dáwiri 1 hápteden 1 jılǵa shekem, ayırım jaǵdaylarda onnanda kóp waqıt dawam etiwi, ortasha 1-3 aydı qurawı múmkin.
Eń qáwiplisi, adamnıń bas, moyın hám qol múshesin tislewi, ásirese jaraqat úlken bolsa jasırın dáwiri qısqa (10 kún hám onnan kóp) boladı.
- Qutırǵan haywanlardan jaraqatlanǵan insanlarda onıń belgileri suwdan, jaqtılıqtan hám samaldan qorqıp baslaydı. Abu Ali ibn Sino suwdan qorqıp baslaǵan nawqastı emlew jolı menen ólimnen alıp qalıw imkániyatı joqlıǵın bildirgen.
- Sonlıqtan iyt tislegen jaǵdayda birinshi náwbette tislegen orındı aǵın suwda kir sabın menen juwıp, tez járdem bólimine tezlik penen xabar beriw kerek! Sebebi, bul keselliktiń emlew usılları elege shekem oylap tabılmaǵan. Sonlıqtan qutırıw keselliginiń aldın alıw hár bir puqaranıń wazıypası bolıp esaplanadı.
-Húrmetli puqaralar! Qutırıw keselliginiń aldın alıw ushın úy haywanların Veterinariya hám sharwashılıqtı rawajlandırıw bólimine esapqa qoyıwıńızdı hám tiyisli qánigeler tárepinen qutırıw keselligine qarsı vakcina menen shanıshıtıwıńızdı, úy haywanları esaplanǵan iytlerdi olardı saqlaw tártip qaǵıydalarına qatań ámel etken halda saqlawıńızdı soraymız.
Taxtakópir rayonı Ayrıqsha jaǵdaylar bólimi
